Ἐν Ἀθήναις τῇ 8ῃ Αὐγούστου 2001

Πρός
Τόν Ἀξιότιμον
κ. Κ. Α.
CANADA


Ἀξιότιμε κ. Α.

Ἔλαβα τήν ἐπιστολή σας καί διάβασα μέ πολλή προσοχή ὅσα μοῦ γράφετε σχετικῶς μέ τήν ἐπίσκεψη τοῦ Πάπα στήν Ἀθήνα καί τήν θέση τῆς ταπεινότητός μου ἀπέναντι αὐτῆς τῆς ἐπισκέψεως καί σᾶς εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν εὐγενῆ καλωσύνη πού εἴχατε νά μοῦ τήν ἀποστείλετε.

Ζητᾶτε βέβαια νά σᾶς συγχωρήσω διότι μέ αὐτά πού γράφετε μέ λυπήσατε. Καί ἀσφαλῶς ἡ ἐλαχιστότητά μου σᾶς συγχωρεῖ. Μέ πικραίνει ὅμως γενικότερα τό γεγονός μ' ἀφορμή τήν ἐπιστολή σας, ὅτι χωρίς βαθυτέρα μελέτη, διάκριση καί σύνεση ἀποφαίνονται χριστιανοί μας, καθ' ὅλα πιστοί καί τίμιοι, γιά λεπτότατα ζητήματα γιά τά ὁποῖα χρειάζεται ἰδιαίτερη ἐνασχόληση, ἐπαρκής γνώση, εὐρύτερη ἐμπειρία, συνοδική διαγνώμη.

Πάντως δι' ὀλίγων, σᾶς καθιστῶ γνωστόν σέ σᾶς προσωπικά καί στούς φίλους καί ἀγαπητούς ὁμογενεῖς καί ὁμοδόξους τοῦ Καναδᾶ, τούς γνωστούς σας, ὅτι ὁ Πάπας δέν προσκλήθηκε ἀπό τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος στήν Ἀθήνα, ἀλλά ἀπό τήν Ἑλληνική Πολιτεία. Καί αὐτό ὀφείλετε νά τό προσέξετε δεόντως. Ἔπειτα πρέπει νά γνωρίζετε ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος κατόπιν τῆς παραπάνω γενομένης προσκλήσεως γιά ἀκραιφνῶς προσκυνηματικήν ἐπίσκεψη τοῦ Πάπα στόν Ἄρειο Πάγο, ὅπου μίλησε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, δέν ἦταν δυνατόν νά προβεῖ σέ ἄρνηση τῆς ἐπισκέψεως, καθ' ὅτι τοῦτο ἐπεβάλλετο ὄχι μόνον ἀπό τήν πατροπαράδοτη ἑλληνική φιλοξενία, ἀλλ' ὑπαγορεύετο καί ἀπό τούς κανόνες τῆς στοιχειώδους κοινωνικῆς συμπεριφορᾶς. Πρέπει εἰσέτι νά ξέρετε ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος καί εἰδικότερα ἡ Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Ἀθηνῶν κατά τήν ἐπίσκεψιν ἔλαβε τά πρέποντα ἐκκλησιολογικά μέτρα ὡς αὐτά ὑποδεικνύουν οἱ Ἱεροί Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας καί ἡ Ὀρθόδοξη Παράδοση. Τό θέμα τῆς ἐπισκέψεως τοῦ Πάπα ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας δέν τό χειρίσθηκε " προδοτικά ", ὅπως ἰσχυρίζεσθε στήν ἐπιστολή σας. Καί τοῦτο ἀποδεικνύεται ἀπό τά κάτωθι σημεῖα : 1ον. Δέν ὑπῆρξε συμμετοχή εἰς ἐπίσημη ὑποδοχή οὔτε στό ἀεροδρόμιο οὔτε στό Προεδρικό Μέγαρο. 2ον. Δέν ἔγινε ἀνταλλαγή ἀσπασμῶν. 3ον. Δέν ἔγινε ὑποδοχή τοῦ Πάπα καί τῆς συνοδίας του στόν Μητροπολιτικό Ναό τῶν Ἀθηνῶν οὔτε στό Συνοδικό Μέγαρο. 4ον. Ἀπεφεύχθη κοινή τράπεζα ἔστω καί σέ δεξίωση πολιτειακῶν παραγόντων. 5ον. Δέν ὑπῆρξε καμμιά συμπροσευχή. 6ον. Δέν ἐφόρεσε κανείς κληρικός λειτουργικά ἄμφια. 7ον. Ἀπεφεύχθη ἡ χρήση τῆς λατινικῆς γλώσσας. 8ον. Στόν Ἄρειο Πάγο δέν ἀναγνώσθη καμμία προσευχή, οὔτε ἐψάλη ἐκκλησιαστικός ὕμνος. 9ον. Ἀπεφεύχθη ἡ παρουσία Οὐνίτου Καρδιναλίου στήν Ἀθήνα κατά τήν ἐπίσκεψη καί 10ον οὐδείς ὀρθόδοξος κληρικός παρέστη ἔστω τυπικῶς ἤ διά λόγους φιλοφρονήσεως στήν Θ. Λειτουργία τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν, πού ἐδικαιοῦτο νά τελέσει ὁ Πάπας γιά τούς ἐν Ἑλλάδι πιστούς του σέ μιά χώρα πού ὑπάρχουν μέν 98% Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, ζοῦν ὅμως καί ἑτερόδοξοι, ἔστω αὐτή ἡ μικρή μειονότητα. Ἔπειτα μή λησμονεῖτε, ὅτι ἡ Ἑλλάδα εἶναι μία χώρα ἐλεύθερη, δημοκρατική, φιλόξενη καί πολιτισμένη. Δέν εἶναι μία χώρα μέ κατοίκους φονταμενταλιστές, ἀφιλόξενους καί ἀπολίτιστους. Ἡ συνταγματικῶς κατοχυρωμένη θρησκευτική ἐλευθερία στόν Ἑλλαδικό χῶρο τηρεῖται ἀπαρέγκλιτα σ' ὅλα τά ἐπίπεδα.

Ἀλλά ἀκόμη θά ἤθελα προκειμένου νά ἔχετε τίς δέουσες ἀπαντήσεις στά ἐρωτήματα τῆς ἐπιστολῆς σας σχετικά μέ τόν Πάπα καί τόν Παπισμό, νά σᾶς παροτρύνω νά μελετήσετε ἑπισταμένως τήν Προσφώνησή μου πρός τόν Ρωμαῖο Ποντίφηκα. Ἐκεῖ δημόσια καί ἐπίσημα ἐλέχθησαν ἀξιόλογα θεολογικά σημεῖα τά ὁποῖα αὐτός ὁ συγκεκριμένος Πάπας δέν εἶχε ἀκούσει ποτέ μέχρι τοῦδε. Μιλήσαμε γιά τίς δογματικές καί ἐκκλησιολογικές διαφορές μας, μεταξύ δηλαδή Ὀρθοδοξίας καί Ρωμαιοκαθολικισμοῦ, εἴπαμε γιά τήν ἀφιλάδελφη συμπεριφορά τῶν Λατίνων ἔναντι τῶν Ὀρθοδόξων λαῶν τῆς Ἀνατολῆς, μιλήσαμε γιά τίς Σταυροφορίες, γιά τήν ἀπαράδεκτη καί ἀθέμιτη Οὐνία, θίξαμε τό θέμα τῆς ἐπιστροφῆς τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν στήν Παράδοση τῆς Μιᾶς Ἁγίας Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας, μιλήσαμε γιά τούς Σέρβους, γιά τούς Κυπρίους καί τούς Βαλτικούς λαούς καί τόσα ἄλλα ὅσα σέ μία Προσφώνηση καί ὄχι βέβαια διάλεξη ἤ εἰσήγηση σέ σύσκεψη, μποροῦσε νά πεῖ κανείς καί δή Προκαθήμενος, ὡς ἡ ἐλαχιστότητά μου.

Ποῦ λοιπόν, ἀγαπητέ μου κύριε Α., βλέπετε τή προδοσία ἤ τούς προδοτικούς λόγους ; Ἀλλά ἄς γίνει αὐτό περισσότερο κατανοητό ἀπό τήν Ἐκκλησιαστική μας Ἱστορία.

Προδοσία εἶναι ἡ ἐπικοινωνία καί συνομιλία τῶν Ἀποστόλων μέ τούς Ἰουδαίους, τούς Ἐθνικούς, τούς αἱρετικούς τῆς ἐποχῆς των ;

Προδότης ἦταν ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὅτι ἔμπαινε καί κήρυττε Χριστόν στίς συναγωγές ;

Προδότες ἦταν οἱ Ἀπολογητές τῶν πρώτων αἰώνων, ὡς ὁ Ἰουστῖνος, ὁ Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος, ὁ φιλόσοφος καί μάρτυς, οἱ ὁποῖοι μιλοῦσαν μέ τούς εἰδωλολάτρες γιά νά τούς κερδίσουν εἰς Χριστόν ;

Προδότες ἦσαν οἱ μεγάλοι καί Θεοφόροι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ὅταν διαλέγονται μέ τούς αἱρετικούς, ὡς ὁ Μ. Ἀθανάσιος μέ τόν μέγιστο τῶν αἱρετικῶν τόν Ἄρειο ἤ ὁ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος μέ τούς κακοδόξους τῆς ἐποχῆς του ;

Ἀργότερα ὁ Μέγας Φώτιος, ὁ φωτισμένος αὐτός Πατριάρχης τῆς Κωνσταντινουπόλεως τί ἔκαμνε ; Δέν συνομιλοῦσε μέ τόν Πάπα Ρώμης ;

Τόν 14ον αἰώνα ὁ μεγάλος ἡσυχαστής θεολόγος τῆς Ἐκκλησίας ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς δέν ἀντιμετώπισε εὐθαρσῶς τόν λατινόφρονα Βαρλαάμ τόν Καλαβρό ; Ὁ δέ ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικός, ὁ πρόμαχος αὐτός τῆς Ὀρθοδοξίας μας, δέν πῆγε στή Σύνοδο τῆς Φερράρας-Φλωρεντίας καί δέν προσεφώνησε τόν Πάπα Ρώμης Εὐγένιο τόν Δ´ καί μάλιστα μέ τόν τίτλο " ἁγιώτατε πάτερ " μαχόμενος γιά τήν ὀρθόδοξη διδασκαλία ; Οὐδείς ἐξ αὐτῶν τῶν μεγάλων μορφῶν τῆς Ὀρθοδοξίας κρύφτηκε. Οὐδείς ἐξ αὐτῶν δειλίασε καί ἐσιώπησε. Εἶχαν στάση ὑπεύθυνη, σοβαρή, ἰσορροπημένη, διακριτική, πατερική καί ἀποστολική.

Ὀφείλουμε ὅλοι μας, ὅποια θέση καί ἄν ἔχουμε, ὅπου καί ἄν εἴμαστε, στήν Ἑλλάδα ἤ στό ἐξωτερικό νά δίδουμε τήν ὁμολογία τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεώς μας. Ὀφείλουμε μέ ἀπόλυτη πιστότητα στό Εὐαγγέλιο καί στήν ἁγία Παράδοσή μας, μέ ταπείνωση καί μέ ἐμπιστοσύνη στά Συνοδικά ὄργανα τῆς Ἐκκλησίας, νά διακονοῦμε τήν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ μας. Ἀφαιρῶντας τόν μανδύα τοῦ φαρισαϊσμοῦ καί τῶν ἀκροτήτων, ἄς μετουσιώνουμε τήν κοινωνία μας σέ πληρότητα θείας ζωῆς καί σέ πρόγευση τῆς αἰωνιότητας.

Νά εἰρηνεύετε, λοιπόν, καί νά ἔχετε ἐμπιστοσύνη στήν ἁγία μητέρα Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, ἡ ὁποία φυλάττει τό μέγα Μυστήριο τῆς σωτηρίας μας καί γνωρίζει αἰῶνες τώρα νά μάχεται γι' αὐτό πού παρέλαβε ἀπό τόν Κύριο καί Θεόν, γνωρίζει ν' ἀποφεύγει τήν αἵρεση καί τό σχίσμα καί μεριμνᾶ γιά νά καταρτίζει ὅλους μας στήν ἑνότητα τοῦ Πνεύματος. Πληρώσατε τήν καρδιά σας μέ γαλήνη καί χαρά καί μήν ἀνησυχεῖτε. Νυχθημερόν ἀγωνιζόμεθα ἄγρυπνοι ἐπί τῶν πνευματικῶν ἐπάλξεων μέ πλήρη ἀφοσίωση τῆς ζωῆς μας στόν Ἀρχηγόν καί Τελειωτήν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν.

Σᾶς εὔχομαι ὁ Πανάγαθος Θεός νά σᾶς εὐλογεῖ καί νά σᾶς χαρίζει κάθε καλό καί εὐτυχία.

Μετ' εὐχῶν διαπύρων

+ Ο ΑΘΗΝΩΝ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ