Χαιρετισμός
του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου
Αθηνών και πάσης Ελλάδος

κ. κ. Χριστοδούλου

στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο

Παρασκευή, 23 Ιανουαρίου


Με χαρά αποδέχθηκα την πρόσκληση όχι μόνo γιατί είναι ποιμαντικό και χριστιανικό καθήκον μας να επισκεπτόμαστε Νοσοκομεία και ασθενείς, αλλά και γιατί η σημερινή ημέρα αποτελεί κάτι ιδιαίτερο για τον αγαπητό καθηγητή κι εκλεκτό μέλος της Εκκλησίας κ. Γ. Χριστοδούλου, αφού είναι η τελευταία χρονιά που βρίσκεται στο Αιγινήτειο. Η μακρά κι αγλαόκαρπη επιστημονική θητεία του στο νοσοκομείο αυτό θα μείνει ασφαλώς χαραγμένη με ανεξίτηλα γράμματα στις ψυχές των επιγιγνομένων επιστημόνων της Ψυχιατρικής. Εκ μέσης καρδίας του εύχομαι υγεία και δύναμη για να συνεχίσει με την βοήθεια του Θεού και την ίδια αυταπάρνηση να υπηρετεί τον άνθρωποο Πρέπει να τονίσω ότι με τον κ. καθηγητή είχαμε ως Εκκλησία μία αρίστη συνεργασία, η οποία είμαι βέβαιος ότι θα συνεχιστεί.

Ο κ. Χριστοδούλου είχε την καλωσύνη μαζί με την πρόσκληση να μoυ αποστείλει και τόμο, που περιέχει στοιχεία από την πρόοδο και τις τελευταίες εξελίξεις της ψυχιατρικής επιστήμης σε διάφορους τομείς. Θα μου επιτρέψετε να πω ότι τον αναδίφησα ως ποιμήν και θεολόγος και θα ήθελα στην αγάπη σας να καταθέσω τέσσερα σημεία που μου έκαναν εντύπωση.

1. Το πρώτο είναι η διαπίστωση του καθηγητού κ. Γ. Χριστοδούλου, Γενικού Γραμματέως για τους κλάδους της Ψυχιατρικής της Παγκόσμιας Ψυχιατρικής Εταιρείας, ότι οι πιο σύγχρονες επιστημονικές αντιλήψεις όχι μόνο της Ψυχιατρικής, αλλά της συνολικής Ιατρικής τονίζουν το πόσο είναι σημαντικό να αντιμετωπίζεται ο άνθρωπος ως ψυχοσωματική οντότητα, κάτι που πρώτοι οι Ιπποκράτης, Σωκράτης και Πλάτων εισήγαγαν στις θεραπευτικές μεθόδους. Να προσθέσω επίσης ότι η ολιστική αντίληψη του ανθρώπου επικράτησε απολύτως στους ιατρούς του Βυζαντίου, από την εποχή του Μεγάλου Βασιλείου έως την πτώση της Πόλης. Ενδεικτικά να σας αναφέρω τον Αέτιο τον Aμιδηνό, ο οποίος έζησε τον 6ο αιώνα Και εφάρμοσε την ψυχοσωματική αγωγή και για την αρίστη κράση κάθε ανθρώπου υποστήριζε ότι πρέπει να συντρέχουν ψυχικές και φυσικές άμεμπτες καταστάσεις κι ενέργειες.

2. Το δεύτερο είναι η επισήμανση της σημασίας που έχει στην Ψυχιατρική επιστήμη η κουλτούρα του κάθε ανθρώπου και του κάθε λαού και βεβαίως οι εξωτερικοί παράγοντες. Όσο πιο υγιής είναι η φιλοσοφία της ζωής ενός λαού, όσο πιο αγωνιστικά αντιμετωπίζονται οι τρικυμίες του βίου από τους ανθρώπους και όσο υπάρχουν και κυριαρχούν οι ηθικές αξίες στη ζωή τους τόσο υπάρχουν λιγότερα ψυχιατρικά προβλήματα, τόσο υπάρχουν μικρότερες επιπτώσεις σε θλιβερά φαινόμενα όπως η αυτοκτονία.

3. Το τρίτο είναι ότι με την αύξηση του ορίου ηλικίας των ανθρώπων η ψυχιατρική όλο και συχνότερα αντιμετωπίζει περιπτώσεις καταθλίψεως των γερόντων και εκούσιας παραίτησης τους από τη ζωή, Είναι κι αυτό ένα φαινόμενο της ατομικιστικής και ωφελιμιστικής κοινωνίας μας. Στους γέροντες δεν λείπουν συνήθως τα χρήματα, λείπει η στοργή και η αγάπη και τους στοιχίζει ψυχικά η εγκατάλειψη ακόμη κι από τους στενούς συγγενείς τους. Αποτέλεσμα της καταστάσεως αυτής είναι και οι αντιλήψεις περί ευθανασίας, που κι αυτές οι ψυχίατροι καλούνται να αντιμετωπίσουν.

Κι αυτό γιατί το γεγονός είναι ότι ο δήθεν "αξιοπρεπής θάνατος" ( όπως αποκαλείται σε οξύμωρο σχήμα η ευθανασία) καλύπτει τη σκληροκαρδία της κοινωνίας.

4. Το τέταρτο και τελευταίο που θέλω να σας σημειώσω από την αναδίφηση του Τόμου ‘‘Αdvances ίη Psychiatry’’ που είχε την ευγένεια να μου αποστείλει ο κ. Χριστοδούλου, είναι η επισήμανση του συναδέλφου σας ψυχιάτρου κ. Ματεράτζι των επιπτώσεων που έχει η τηλεόραση στην ψυχική κατάσταση των ανθρώπων. Και θα μoυ επιτρέψετε να σας επισημάνω ότι το σοβαρό αυτό ζήτημα για τις ψυχές των ανθρώπων είναι κάτι που δεν το έxoυμε αντιμετωπίσει ως κοινωνία και ιδιαίτερα όσοι έχουμε τις περισσότερες ευθύνες, δηλαδή το Κράτος, εμείς ως Εκκλησία και οι Επιστημονικοί και Πνευματικοί Φορείς. Ίσως πρέπει λ.χ. οι Σύνδεσμoι και οι Εταιρείες των Ψυχιάτρων, σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες, όπως οι Παιδαγωγoί, οι Ψυχολόγοι, οι Κοινωνιολόγοι, οι Νομικοί κ.λπ. να συνεργασθούν και να το θέσουν σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Κι εμείς ως Εκκλησία πρέπει να το αντιμετωπίσουμε όχι μόνo ιδρύοντας ιδιόκτητο σταθμό, αλλά καλώντας σας σε επιστημoνικές εκδηλώσεις και δημοσιοποιώντας τα συμπεράσματα τους. Όλοι ζούμε το πρόβλημα και καθημερινά διαπιστώνoυμε ότι τα προγράμματα της Τηλεόρασης δεν βοηθούν στο να γίνουν οι άνθρωποι καλύτεροι, να μάθουν την αλήθεια, να πληροφορηθούν το ουσιώδες, να ψυχαγωγηθούν. Πρέπει λοιπόν όλοι να αναλάβουμε τις ευθύνες μας και να ενεργήσουμε ανάλογα ο καθένας με τις δυνατότητες του.

Τέλος, ευχαριστώ και πάλι τον καθηγητή κ. Γ. Χριστοδούλου για την πρόσκληση και εύχομαι και του χρόνου να είμαστε πάλι εδώ μαζί εν υγεία, έστω ως πρoσκεκλημένoι.

Ευλογώ όλους σας και σας εύχομαι υγεία για το 2003 και να πραγματοποιηθεί κάθε τι το καλό προς δόξαν Θεού.